De Scherpe Heuvelrede

Het stond in de krant: op 13 april wordt België schaamteloos gepenetreerd door de nieuwste Hollywoodrage, het erotische, gewelddadige sprookje. Eerste film in de reeks is Red Riding Hood , een versie van het verhaal waar de wolf een moordlustige man blijkt te zijn, met de nadruk op lust. Roodkapje, onschuldig wicht, loopt met open ogen in de verleidelijke val van de sluwe wolf. De rest kennen we. Conservatief Amerika steigert. Europa heeft gelukkig (voorlopig nog) minder die neiging, maar het artikel over de komst van deze film stond toch zo maar even bovenaan De Standaard Online, om maar één krant te noemen. Regisseur Catherine Hardwick, van o.a. de Twilightfilms, weet precies wat ze doet. Ze mikt met deze uitdagende versie van de aloude vertelsels op het brede publiek van tienermeisjes, dat uitgekeken is op vampiers en zich benadeeld voelt tussen al dat stoere geweld van de actiefilms voor jongens. Onze eigenste Louis Paul Boon zaliger was Hardwick natuurlijk een vijftal decennia voo...

Afgelopen zondag zou er een debat plaatsvinden tussen Tom Naegels en Joris Tulkens. Maar ook al zaten beide auteurs zij aan zij op het podium van het Begijnhoftheater in Diest, van debatteren was er helaas geen sprake. Daar zorgde Radio 2-coryfee Leen Paredis voor, die de vragen stelde. Bedoeling was de twee heren in elkaars richting te duwen, maar helaas stond ze eerder als een muur tussen hen in, het gezicht vooral naar de jongere auteur gekeerd. Jammer voor het publiek. Wanneer je twee denkers bijeen brengt, hoop je toch op een scherpe gedachtenwisseling, in plaats van twee monologen. Naegels en Tulkens hebben elk hun eigen stijl en interesses, maar ze hebben ook een uitgesproken raakvlak: de multiculturele samenleving. Volgens de ene schrijver is zij springlevend, volgens de andere op sterven na dood. Naegels benadert en aanvaardt de complexe wereld waarin hij leeft, genaamd Berchem, vanuit de biologische reflexen die hem, en alle mensen in deze wereld, sturen. 'Je kan niet ver...

_ Er hebben zich de laatste dagen zinnen in mijn hoofd geschreven. Die zinnen spinnen een verhaaltje over twee broers. Een grote en een kleine. Ontsprongen uit mijn schoot, met een gemoedelijke tussenpose van een jaar of tien. Ze zitten samen op het Zeeuwse strand. Achter hen schilderen de golven en de blauwe lucht een tafereel van kristalheldere zuinigheid. Trage windmolens getuigen plechtig. De Oosterscheldekering trekt een loodrechte streep door het landschap. Van het alles verterende water, de ongenaakbare woede van de zee herinneren de meeuwen en de duinen zich al lang niets meer. Nochtans brachten minder fortuinlijke kinderen hier minder dan een mensenleven geleden offers die kinderen niet horen te brengen. De ijskoude stormvloed rukt al zevenenveertig jaar lang de wonden van Zeeland open. Een dam laat zich niet bouwen in het hart. De grote broer kijkt naar de kleine. Samen graven ze in het zand. Groot graaft achteruit, naar de jongen die hij wil blijven. Klein graaft vooruit, na...

_ Het is al 125 jaar geleden dat Ernest Claes het levenslicht zag. Dat gebeurde op een steenworp van waar ik woon. Twee dagen geleden heb ik nog eens aan zijn graf gestaan. Eigenaardig hoe we aan een grafsteen een spoor van de vergane mens hopen te vinden, een aanknopingspunt. Terwijl we daar eigenlijk nooit veel meer tegenkomen dan wat letters op een koude steen. In het beste geval misschien een verbleekte foto. Nest is al bijna 42 jaar Nestzaliger. Een gelukzalige toestand waarin hij zich tot in de eeuwen der eeuwen mag bevinden. Getuige daarvan is een zwart graf tegen de muur van de abdijkerk van Averbode. Deus est amor , staat erop, terwijl je van een man als Claes toch iets eloquenters verwacht. Maar die drie woorden getuigen van een eenvoud die zijn dorpsgenoten al lang niet meer in hem terugvonden. Onterecht. Ze verweten hem van alles en nog wat, terwijl hij in feite zijn heimat nooit heeft verlaten. Maar dat wilde ik eigenlijk niet zeggen. Ik wilde zeggen dat ik voorgoed mijn h...

_ Het staat in De Standaard Online vandaag. Kinderen opvoeden is gevaarlijk. Gevaarlijk voor de kinderen, weliswaar, of dat zou het volgens de Amerikaanse auteurs van het boek Fifty Dangerous Things (You Should Let Your Children Do) toch moeten zijn. Laat ze experimenteren, laat ze hun grenzen aftasten. Het is maar door te proberen en te falen dat ze de grotemensenwereld leren inschatten. Dit is een boek, je had het misschien al begrepen, voor overbeschermende ouders. Wij geven onze kinderen niet meer de gelegenheid om in alle vrijheid gevaarlijke dingen te doen. De Witte van Zichem mocht nog in zijn blootje in de Demer springen. Nu laten ouders dat niet meer toe. Ten onrechte, aldus dit boek. Een greep uit de vijftig tips. Dit zijn, volgens de onderzoekers, de dingen waartoe we onze kinderen moeten aanmoedigen om betere volwassenen te worden: met stenen gooien, een auto besturen, op straat slapen, een speer smijten, allerlei dingen in de microgolf opblazen, spullen uit het raam van d...

_ Uren staren we in de lucht, luisterend naar het geluid van de vliegtuigmotoren, wolken onder de vleugels, daarboven ijle lucht, nog hoger gewichtloze duisternis, nevelslierten. De zon lijkt in de diepte onder te gaan, een tunnel vol geruis, stemmen op de achtergrond. We vergeten dat we vliegen, de voeten op de bodem, we leven in het heden. Een vliegtuigje in de diepte, zwevend in dezelfde gewichtloosheid. We zijn open en alert. Niets is ooit verdwenen. Misschien zijn er mensen of dingen zoek geraakt, maar niets is ooit verdwenen. We moeten een beweeglijkheid ontwikkelen om de dingen aan te raken, dwars door pixels en ether, dwars door de tijd. Een stad strekt zich onder ons uit, honderdduizenden lichtjes, een glanzend tapijt, daarbinnen een veelvoud aan mogelijkheden, ontmoetingen, weerkaatsingen. We denken ergens tussen al die lichtjes troost te vinden, de juiste keuze. Twee mannen. De ene niet genoeg, de andere te veel. Eerst jarenlang de eerste. Hij streelt en kust en speelt Duke ...

_ Vandaag ben ik nog eens in de basiliek geweest. Ik kom daar niet vaak. Niet omdat ze ver weg is of omdat ik er niet graag naar binnen ga, ik heb op een doordeweekse dag geen reden om er te komen. In feite heb je geen reden nodig en toch loop ik nooit zonder aanleiding de kerk van Scherpenheuvel binnen. In pakweg Firenze of Bayeux doe ik dat wel, maar niet in Scherpenheuvel. Tenzij er iemand uit Mol of Smetlede op bezoek is en ik wil opscheppen: ‘Kijk eens hoe mooi en groot de mijne is, die van jou kan hiermee niet vergelijken.’ Ik heb, in alle eerlijkheid, de kerken van Mol of Smetlede nog nooit gezien. Mijn nichtje werd vandaag gevormd. Ik was, samen met mijn eigen kinderen, getuige van een ritueel dat ik zelf eenendertig jaar geleden onderging. Zonder veel erg, geef ik met opluchting toe. Tot mijn verbazing schoot mijn gemoed vol toen ik Marieke zag knielen voor de vormheer, zoals de gezant van kardinaal Daneels zich laat aanspreken. De goede kardinaal zelf kon niet in hoogst eigen...