De Scherpe Heuvelrede

  Klik op illustratie voor grotere (en dus leesbare) versie!     www.uitgeverijwave.be www.demadonnasvanscherpenheuvel.be       --------  

Titel boek: De Madonna’s van Scherpenheuvel Gesprekken tussen waan en werkelijkheid   Auteur:   Clara Mertens Uitgeverij: wave Publicatie: juni 2013 De Madonna’s van Scherpenheuvel is een historische geromantiseerde schets van het grootste bedevaartsoord van België, aan de hand van zes interviews met vrouwen die doorheen de eeuwen dit Brabants dorp kneedden tot wat het is vandaag. Meer dan vier eeuwen geschiedenis in zes gesprekken, telkens voorafgegaan door een wedersamenstelling van de tijdsgeest. Sommige vrouwen hebben echt bestaan, andere zijn fictief, maar ze hebben allemaal één ding gemeen: ze dragen op hun eigen manier bij tot de geschiedenis. De Madonna’s van Scherpenheuvel geeft aan inwoners van Scherpenheuvel een nieuwe blik op hun thuishaven en aan toeristen een leerrijk en verrassend souvenir. Het boek is een product van lokale bodem: Clara Mertens is geboren ...

In mei 2012 verscheen er een boek van de Nederlandse journalist en auteur Geert Mak waarvan ik het bestaan niet afwist. Toen ik enkele dagen geleden in een of andere wachtzaal door de Knack bladerde, kwam ik een advertentie tegen. Het boek heet Reizen zonder John, Op Zoek naar Amerika , en is een moderne reconstructie van het reisverhaal dat John Steinbeck 50 jaar geleden schreef, Travels with Charley: In Search of America , over zijn roadtrip doorheen Amerika begin jaren zestig. Beide boeken zijn een persiflage van de Amerkaanse consumptiemaatschappij in volle bloei. Toen en nu. Ik sta te popelen om de kroniek van Mak te lezen.                                                             ...

De eerste raketinslag doet heel Scherpenheuvel op haar grondvesten daveren. De adrenalinestoot die ik krijg, terwijl ik in mijn kookpot sta te roeren, doet pijn in heel mijn lichaam. Ik word er helemaal duizelig van. Heel even sta ik als verlamd met de houten lepel in mijn rechterhand, en dan lijkt het alsof mijn wereld in slow motion opnieuw in beweging komt. Ik zie hoe het deksel van de kookpot uit mijn linkerhand valt. Het raakt eerst de rand van het fornuis, klettert tegen de grond en tolt vervolgens rond op de tegels. Wat was dat?   Dan gebeuren er verschillende dingen tegelijk. De hond, die ook van de eerste schok bekomen is, begint als gek te blaffen. Ik gooi de houten lepel, die ik nog steeds vasthoud, in het aanrecht, ren naar de achterdeur en trek ze open. Het geluid van gillende mensen en loeiende autoalarmen spoelt over me heen. Ik zie een dikke, witte rookwolk opstijgen. De inslag moet ergens op de Noordervest geweest zijn. Of misschien wel in de buurt van de ...

Vandaag ging ik naar een begrafenis in de Basiliek van Scherpenheuvel. De man die ten grave werd gedragen was 86 jaar oud en een ver familielid. Hij was de neef van mijn grootvader, wat betekent dat een heel klein beetje van hetzelfde bloed door onze aderen stroomde. Ik kende hem niet zo goed, wat ik vandaag betreur. Want nu ik zijn kinderen en kleinkinderen aan het woord heb gehoord, lijkt het wel alsof er een wereld aan mij ontsnapt is.    Maar misschien is niet alles verloren. Vijf korte maanden geleden vond er in het leven van deze man een tragische gebeurtenis plaats. Zijn vrouw, zijn geliefde met wie hij al bijna 65 jaar getrouwd was, stierf na een lange ziekte. Ze had twee jaar in bed doorgebracht en hij had dag in dag uit voor haar gezorgd en bij haar gewaakt. Hij had haar hand gestreeld en liefdevol gekust, zoals hij elke dag gedaan had gedurende al die lange jaren van hun huwelijk. En toen was ze gestorven. Ik was ook op haar begrafenis in de Basiliek van ...

Op het strand in Normandië veeg ik met pen en papier de geschiedenis uit. Met mijn woorden zuiver ik de lucht van angstkreten, het water van bloed en het zand van gebroken lichamen. De zon schijnt, en alles is nieuw en maagdelijk schoon. Mijn twee jongste kinderen spelen in de branding. De twee oudste zitten binnen handbereik. Ze lezen. * Aan het graf van sergeant Jay Pilgrim ruk ik het witte marmeren kruis uit de grond en graaf. Ik graaf tot mijn gescheurde handen beenderen vinden, die ik voorzichtig op het gras leg en in ere herstel. Ik verlang met bonzend hart het levende vlees van Jay weer aan zijn lijf, tot hij zijn ogen opent. Hij glimlacht, en ik knik begrijpend. Hij wil niet blijven. Met een lichte beweging van mijn hand geef ik hem terug aan de toekomst die hij 67 jaar geleden offerde aan de menselijke dwaasheid. * Op het strand in Normandië wandel ik naast een oude man. 'Was het een goed leven?' vraag ik. Ik kijk naar hem en zie het antwoord op zijn gezicht...

‘Meneer pastoor, meneer pastoor, de houten kaarsenkapel staat in brand!’ De gealarmeerde stem van de koster luidde als een klok. Hij stond aan de voordeur van de pastorie in de Rozenkranslaan en bonkte met beide vuisten op de deur. Meneer pastoor zat aan de keukentafel uit te blazen na een drukke zondag. De derde al van deze meimaand. Mooi weer en veel bedevaarten. Niet alleen de terrassen zaten vol, ook de stoelen in de basiliek waren rijkelijk gevuld geweest met mensen. Vanuit de woonkamer waaide Beau Soir van Debussy de keuken binnen. Want soms viel alles gewoon in de plooi. ‘Meneer pastoor, een ramp! Ge moet nu direct meekomen,’ klonk het aan de deur, en puur van ’t verschieten liet meneer pastoor zijn boterham uit zijn handen vallen. De snee volkorenbrood, dik gesmeerd met boter, en belegd met een schel parmahesp van bij de beenhouwer in de Basilieklaan, sleurde in volle vlucht zijn kop koffie mee. Het porselein ratelde, en het oor van de kop brak af zonder aarzelen. De hete koffi...