De Scherpe Heuvelrede

_ Het staat in De Standaard Online vandaag. Kinderen opvoeden is gevaarlijk. Gevaarlijk voor de kinderen, weliswaar, of dat zou het volgens de Amerikaanse auteurs van het boek Fifty Dangerous Things (You Should Let Your Children Do) toch moeten zijn. Laat ze experimenteren, laat ze hun grenzen aftasten. Het is maar door te proberen en te falen dat ze de grotemensenwereld leren inschatten. Dit is een boek, je had het misschien al begrepen, voor overbeschermende ouders. Wij geven onze kinderen niet meer de gelegenheid om in alle vrijheid gevaarlijke dingen te doen. De Witte van Zichem mocht nog in zijn blootje in de Demer springen. Nu laten ouders dat niet meer toe. Ten onrechte, aldus dit boek. Een greep uit de vijftig tips. Dit zijn, volgens de onderzoekers, de dingen waartoe we onze kinderen moeten aanmoedigen om betere volwassenen te worden: met stenen gooien, een auto besturen, op straat slapen, een speer smijten, allerlei dingen in de microgolf opblazen, spullen uit het raam van d...

_ Uren staren we in de lucht, luisterend naar het geluid van de vliegtuigmotoren, wolken onder de vleugels, daarboven ijle lucht, nog hoger gewichtloze duisternis, nevelslierten. De zon lijkt in de diepte onder te gaan, een tunnel vol geruis, stemmen op de achtergrond. We vergeten dat we vliegen, de voeten op de bodem, we leven in het heden. Een vliegtuigje in de diepte, zwevend in dezelfde gewichtloosheid. We zijn open en alert. Niets is ooit verdwenen. Misschien zijn er mensen of dingen zoek geraakt, maar niets is ooit verdwenen. We moeten een beweeglijkheid ontwikkelen om de dingen aan te raken, dwars door pixels en ether, dwars door de tijd. Een stad strekt zich onder ons uit, honderdduizenden lichtjes, een glanzend tapijt, daarbinnen een veelvoud aan mogelijkheden, ontmoetingen, weerkaatsingen. We denken ergens tussen al die lichtjes troost te vinden, de juiste keuze. Twee mannen. De ene niet genoeg, de andere te veel. Eerst jarenlang de eerste. Hij streelt en kust en speelt Duke ...

_ Vandaag ben ik nog eens in de basiliek geweest. Ik kom daar niet vaak. Niet omdat ze ver weg is of omdat ik er niet graag naar binnen ga, ik heb op een doordeweekse dag geen reden om er te komen. In feite heb je geen reden nodig en toch loop ik nooit zonder aanleiding de kerk van Scherpenheuvel binnen. In pakweg Firenze of Bayeux doe ik dat wel, maar niet in Scherpenheuvel. Tenzij er iemand uit Mol of Smetlede op bezoek is en ik wil opscheppen: ‘Kijk eens hoe mooi en groot de mijne is, die van jou kan hiermee niet vergelijken.’ Ik heb, in alle eerlijkheid, de kerken van Mol of Smetlede nog nooit gezien. Mijn nichtje werd vandaag gevormd. Ik was, samen met mijn eigen kinderen, getuige van een ritueel dat ik zelf eenendertig jaar geleden onderging. Zonder veel erg, geef ik met opluchting toe. Tot mijn verbazing schoot mijn gemoed vol toen ik Marieke zag knielen voor de vormheer, zoals de gezant van kardinaal Daneels zich laat aanspreken. De goede kardinaal zelf kon niet in hoogst eigen...

_ Vandaag zal ik gewoon verdergaan met de beschrijving van de huizen waarmee ik in de vorige tekst begonnen was. Het gaat nog steeds over de zuidkant van de gemeente. Met de hulp van een paar mensen heb ik aan die lijst een paar dingen toegevoegd en hier en daar een detail veranderd. Je ziet dat het systeem stilaan in voegen valt. Toch zitten er nog steeds joekels van gaten in de informatie. 13. Het huis van Karlien Veel weet ik nog niet over dit huis. Behalve dat Karlien een donkere huid had ( gebazaneerd was het woord dat mijn moeder gebruikte). Ze had een dochter, Emma, en nog twee of drie andere kinderen. 14. Het huis van Musse Hendrickx Dit was misschien wel het grootste huis op de gemeente. Een mooi huis met ramen in loodglas. Langs de grote poort aan de voorkant reed Musse naar binnen met zijn kamion, want achteraan stond een hangaar. Musse reed transport. Hij had twee dochters: Yvette en Leontine, die in het buitenland gaan wonen is. Misschien was er ook nog een oudere zoon. 15...

_ Beginnen bij het begin lijkt mij de simpelste manier. Om een overzicht te maken van de inwoners van alle huizen op het Prattenborgplein in Scherpenheuvel tussen 1945 en 1950 zal ik beginnen met een korte beschrijving van de eerste twaalf huizen aan de zuidkant van het plein, van west naar oost. Die informatie is natuurlijk verre van compleet. Het is dan ook maar een eerste aanzet. Maar op deze manier kan ik verifiëren of ik de juiste gezinnen in de juiste huizen heb geplaatst en de winkels en de café’s correct heb aangeduid. Ik ga de huizen gewoon nummeren van 1 tot 12. Natuurlijk komt dit niet overeen met de vroegere of huidige huisnummers. Het is enkel bedoeld om mij het leven gemakkelijk te maken. Omdat bijnamen in die tijd nu eenmaal deel uitmaakten van het dagelijkse leven, zal ik ze ook rijkelijk gebruiken. Het zou zonde zijn om het niet te doen, omdat sommige van die namen intussen haast legendarische proporties hebben aangenomen in Scherpenheuvel. Hopelijk breng ik daarmee ni...

_ Gisteren had ik het eerste gesprek ter voorbereiding van mijn verhalen over het Prattenborgplein in Scherpenheuvel. Het is de bedoeling om een periode uit de geschiedenis van mijn dorp te beschrijven aan de hand van de getuigenissen van de mensen die daar woonden tussen 1945 en 1950, zo ongeveer. Waarom precies die tijdspanne? Mijn moeder woonde daar, met haar ouders en twee zussen, en heeft kleurrijke herinneringen aan haar kindertijd. Tien dagen geleden, toen ik op een ochtend bij haar op bezoek was, vroeg ik haar om het huis te beschrijven waar zij woonde. Wat volgde was een verhaal van anderhalf uur waaruit ik de conclusie trok dat het hoog tijd is om dat allemaal eens op te schrijven. Om de mensen die nu dood zijn terug tot leven te wekken, al was het maar voor even, en de kinderen, die nu tot de oudere generatie van Scherpenheuvel behoren, opnieuw te laten ravotten en spelen op de kasseien van de straat. Het Prattenborgplein bestaat al sinds mensenheugenis. Wanneer je op de kaa...

_ Het was een maandagnamiddag in september toen mijn vader mij kwam halen om naar Aspelare te rijden. We hadden er een halve dag voor uitgetrokken en mijn zus, die ook mee ging, had zelfs verlof genomen. De rit zou twee uur duren, zei hij, maar onderweg bleek al snel dat we een half uur te vroeg op onze afspraak zouden arriveren. Aspelare ligt in Oost-Vlaanderen, dichter bij Ninove dan bij Zottegem. Ik was er nog nooit geweest. Mijn vader wel en dat was precies de reden waarom we er naartoe gingen. Om herinneringen op te halen, in de hoop daarmee de cirkel van zijn leven wat ronder te maken. In september 1945, vlak na de oorlog, was mijn vader, Walter, tien jaar oud. Hij was de oudste van vier kinderen en woonde samen met zijn hoogzwangere moeder, broer en zus in bij zijn grootouders. Zijn moeder was afkomstig van Wondelgem, bij Gent, maar was na haar huwelijk in Berchem komen wonen. Ze wilde terug naar haar geboortedorp en trok, samen met haar kinderen, in bij haar oom en zijn gezin. ...